سازگاری روانی ـ اجتماعی در دختران ورزشکار رشته‌های تیمی‌‌ و انفرادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشگاه اصفهان

2 کارشناسی ارشد دانشگاه ایروان

چکیده

هدف از تحقیق حاضر، مقایسة نمره‌های سازگاری روانی ـ اجتماعی در دختران ورزشکار رشته‌های تیمی ‌‌و انفرادی است. بر ‌این اساس، نمره‌های سازگاری روانی ـ اجتماعی دختران ورزشکار رشته‌های تیمی ‌‌و انفرادی در 5 خرده مقیاس، شامل تمایل به رقابت، همکاری، تفاهم، گریز و محافظه‌کاری مقایسه گردیده است. حجم نمونة تحقیق، شامل 122 زن ورزشکار (سن = 7 21 سال) نخبه بود که به صورت خوشه‌ای تصادفی از سه رشتة انفرادی و سه رشتة تیمی ‌‌انتخاب گردیدند. اطّلاعات به وسیلة پرسش‌نامة سازگاری روانی ـ اجتماعی (توماس، 1998) جمع‌آوری گردید. ‌این پرسش‌نامه برای اوّلین بار در ‌ایران استفاده‌شده و همسانی درونی آن برابر 89% به دست آمده است. این پرسش‌نامه، دارای 30 پرسش دو گزینه‌ای است و پنج تمایل مختلف سازگاری روانی ـ اجتماعی را‌ اندازه‌گیری می‌‌کند. مقایسه‌های آماری فرضیّه‌های تحقیق به وسیلة t مستقل و2t‌ هاتلینگ صورت پذیرفته است. نتایج تحقیق نشان داد که نمرة خرده مقیاس‌های سازگاری روانی ـ اجتماعی ورزشکاران تیمی ‌‌و انفرادی متفاوت نبود (05/0 p). مقایسه‌‌های درون‌گروهی نشان داد که ورزشکاران تیمی ‌‌بیشترین تمایل را به محافظ‌کاری و ورزشکاران انفرادی بیشترین تمایل را به تفاهم‌دارند. در هر دو گروه کمترین تمایل به رقابت بود. به طور کلّی می‌توان نتیجه‌گیری نمود که نمی‌‌توان بین تمایلات سازگاری روانی ـ اجتماعی ورزشکاران تیمی‌‌ و انفرادی تمایزی قائل‌شد. یافته‌های تحقیق نشان می‌‌دهد که هر دو نوع ورزش تیمی‌‌ و انفرادی در سازگاری روانی ـ اجتماعی ورزشکاران مفید هستند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Psycho-Social Adjustment of Female Athletes in Team and Individual Sports

نویسندگان [English]

  • Vahid Zolaktaf 1
  • Maryam Javaheri 2
  • Seyyed Mohammad Marandi 1
  • Gholam Alii Ghasemi 1
چکیده [English]

This study was designed to compare the psycho-social adjustment of female athletes in team and individual sports. For this objective, the scores of sub-scales of psycho-social adjustment (namely competition, cooperation, agreement, escape, and conservation tendencies) were compared. The sample consisted of 122 female elite athletes (21 ± 7 years) from 3 different teams and 3 different individual sports. They were selected on the basis of random cluster sampling. Data were collected using psycho-social adjustment questionnaire (Thomas, 1998) which was used for the first time in Iran. The obtained internal consistency of the questionnaire stood at 0.89. The questionnaire consists of 30 dichotomous (two-choice) questions, measuring five different tendencies for psycho-social adjustment. To address the hypotheses, statistical comparisons were done using independent t-student and Hotling's t-square tests. Results demonstrated that psycho-social adjustment sub-scales of individual sport athletes (ISA) and team sports athletes (TSA) were not significantly different (p>0.05). However, the comparison of within-group subscales showed that TSA were different from ISA (0.05). TSA demonstrated a tendency to use conservation the most, whilst ISA to use agreement the most. Nevertheless, both TSA and ISA athletes showed the least tendency to use competition. On the whole, it is concluded that TSA and ISA could not be distinguished based on their psycho-social adjustment tendencies. Both individual and team sports facilitate the psycho-social adjustment of athletes.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Psycho-social adjustment (competition
  • cooperation
  • agreement
  • escape
  • and conservation tendencies)
  • Team sports
  • Individual sports
. آقاپور س م، جمشیدی‌ها غ، و فرخی ا، 1385: برسی فرا تحلیل تعامل رشد حرکتی و اجتماعی. حرکت، (27): 153 ـ 171.
2. ابوالقاسمی‌‌ ع، و آریا پوران س، (1386): ارتباط راهبردهای مقابله‌ای، جهت‌گیری هدف، و اضطراب رقابتی با عملکرد ورزشی دانشجویان ورزشکار گروهی و انفرادی. پژوهش در علوم ورزشی، (13): 141 ـ 151.
3. بشارت م ع، 1384: رابطة سخت‌کوشی با موفّقیّت ورزشی و سلامت روانی دانشجویان ورزشکار. المپیک، (30): 123 ـ 133.
4. بشارت م ع، عباسی غ، وکمسفیدی رم، 1385: تبیین موفّقیّت ورزشی در ورزش‌های گروهی و انفرادی بر حسب هوش هیجانی. المپیک، (33): 87 ـ 96 .
5. رمضانی‌نژاد، رحیم، 1376: شخصیّت و ورزش. المپیک (9): 67 ـ 74.
6. شیخ م، یوسفی ب، حسنی ز، زیویار ف، (1385): بررسی و مقایسة منبع کنترل (درونی و بیرونی) و احساس تنهایی در بین دختران ورزشکار و غیر ورزشکار. پژوهش در علوم ورزشی، (10): 125 ـ 135.
7. مسعود نیا ا، 1386: تاثیر پرخاشگری بر مشارکت در ورزش‌های رزمی. المپیک، (39): 55 ـ 66 .
8. نریمانی م، ابوالقاسمی ‌‌ع، برهمند ا، محمّد امینی ز، (1385): مقایسة سرسختی روان‌شناختی، سبک‌های تفکر، مهارت‌های اجتماعی، و پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان ورزشکار (گروهی و انفرادی) و غیر ورزشکار. پژوهش در علوم ورزشی، (11): 59 ـ 77.
9. نریمانی م، و آریا پوران س، (1386): مقایسة خودکارآمدی و تحمّل ابهام در ورزشکاران گروهی و انفرادی با افراد غیر ورزشکار. نشریّة حرکت، (32): 85 ـ 96.
10. نوربخش پ، (1383): مقایسة بهداشت روانی زنان ورزشکار رشته‌های انفرادی و گروهی شرکت‌کننده در پنجمین المپیاد ورزش دانشجویان سراسر کشور. پژوهش در علوم ورزشی، (5): ص. 121 ـ 124.
11. واعظ موسوی م ک، (1383): مقایسه کیفیّت زندگی ورزشکاران رشته‌های انفرادی و دسته‌جمعی. پژوهش در علوم ورزشی، (3): 83 ـ 93.
12. واعظ موسوی م ک، و شجاعی م، 1383: فراوانی رفتار پرخاشکرانه و جراتمندانه در موقعیّت‌های برد، باخت، و مساوی (در ورزش‌های دسته‌جمعی مقطع متوسّطة المپیاد دانش‌آموزی). المپیک، (25): 117 ـ 126.
13. هادی ع، خلجی ح، کوزه‌چیان ه، 1382: مقایسة مهارت‌های روانی بازیکنان نخبة رشته‌های منتخب ورزشی شرکت‌کننده در مسابقات ورزشی دانش‌آموزان پسر دورة متوسّطة سراسر کشور. نیرو و نشاط، 11 (2):
63 ـ 82.
14. Aidman E, (2008): The role of personality in sport: Conceptual and methodological challenges, University of Adelaide, Australia. Available from: http://www. americanboardofsportpsychology. org/Portals/24/APAsymp04AIDMAN. ppt
15. Anshel MA, and Gregory WL (1996): The effectiveness of a stress training program in coping with criticism in sport, Journal of Sport Behavior, 13 (4): 194 ـ 218.
16. Beashel P, Sibson A, and Taylor J, (2002): The world of sport examined (2nd ed. ), England: Nelson Thornes. P. 116 ـ 117.
17. Fox KR, (1999): The influence of physical activity on mental well ـ being, Public Health Nutrition, (2): 411 ـ 418.
18. Goldman BA, and Mitchell DF, (2008): Directory of unpublished experimental mental measures (Vol. 10). Washington, DC, USA: American Psychological Association, pp. 139 ـ 202.
19. McHale JP, Vinden PG, Bush L, Shaw D, and Richer D, (2005): Patterns of personal and social adjustment among sport ـ involved and noninvolved urban Middle ـ school children. Sociology of Sport Journal, 22 (2): 1 ـ 10.
20. Meagher B, and Aidman E, (2004): Individual differences in implicit and declared self ـ esteem as predictors of response to negative performance evaluation: Validating Implicit Association Test as a measure of self ـ attitudes. International Journal of Testing, 4 (1),19 ـ 42.
21. Sokhova AN, and Derkacha AA, (1998): Applied social psychology. Moscow: Institute of Practical Psychology Press. (in Russian) P. 657 ـ 667.
22. Thelwell, RC, and Greenles LA, (2003): Developing competitive endurance performance using mental skills training, The Sport Psychology, 17: 1318 ـ 1337.